Koşu süratinin bileşenleri adım sıklığı(adım frekansı), adım uzunluğu, koşu tekniği(biçim), sürat dayanıklılığı, reaksiyon zamanı, ivmelenme yeteneği, kuvvet ve esneklik olarak sınıflandırılır(6). Bu koşu sürati bileşenlerinin geliştirilerek verim üzerinde etkili olması için planlanmış antrenman uygulamalarına gereksinim duyulur. Koşu bileşenlerinin geliştirilmesine yönelik antrenman uygulamaları örnekleri bir dahaki yazılarda ele alınacaktır.
Adım sıklığı: Adım frekansı olarak bilinir. Belli bir zaman dilimi içinde alınan adım sayısını ifade eder. Sürat koşularında verim üzerinde etkili olan bir faktördür.
Adım uzunluğu: Koşu sırasında bir tam adımda gidilen mesafedir. Sürat koşularında verimi belirleyen önemli bir faktördür. Adım uzunluğu, adım sıklığı ile birlikte ele alınıp geliştirildiklerinde sürat koşuları verimi olumlu yönde etkiler.
Koşu tekniği(koşu biçimi): Koşu biçimi koşarken belli harekleri vurgulayan doğru koşu biçimi olarak tanımlanmaktadır. İyi geliştirilmiş sürat koşu tekniği, motor sürat özelliklerinin ekonomik kullanımını ve verime dönüşmesini sağlar. Sürat koşuları antrenmanlarında koşu biçimine yönelik uygulamalara yeterince yer verilmelidir.
Sürat Dayanıklılığı: Sürat dayanıklılığı, süratte devamlılık olarak da ifade edilmektedir. Ulaşılan maksimal hızdaki sportif bir işi belirli bir süre devam ettirebilme yeteneği olarak tanımlanır. Kısa mesafe koşularından 200,300,400 m. gibi koşular süratin devamlılığı ile yapılan koşulardır. Bu koşularda istenilen verime ulaşmak, sürat dayanıklılığının gelişmişlik düzeyi ile yakından ilgilidir.
Reaksiyon Zamanı: Reaksiyon; herhangi bir uyarana karşı duyulan tepki olarak tanımlanır. Bu tepki koşularda akustik(tabanca sesi) bir uyarana karşı gerçekleştirilir. Reaksiyon zamanı sürat verimi üzerinde etkili olan bir koşu sürati bileşenidir. Genetik faktörlerin belirlediği bir özellik olmasına rağmen çok tekrarlı reaksiyon çalışmaları ve iyi bir ısınma ile az da olsa geliştirilebilmektedir.
İvmelenme: İvme, hareket etkisinin tanımlanmış bir zaman kesitindeki değişimidir. İvmelenme yeteneği sürat koşularında performansı belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Sprinterlar çıkıştan ilk 40m'ye kadar maksimal hızlarına ulaşmak için yoğun bir çaba içine girerler. Bu çabayı ivmelenme olarak ifade edebiliriz. Maksimal sürate bu çaba sonunda ulaşılır. Sporcunun bu metreler arasındaki çabası, yani ivmelenme yeteneği verim üzerinde önemli bir göstergedir.
Sürate özgü kuvvet türleri ile eklem oynaklığı, anaerobik kapasite de ivmelenme ve koşu verimi üzerinde, verimi belirleyen önemli bir koşu bileşeni olarak karşımıza çıkar.
Adım sıklığı: Adım frekansı olarak bilinir. Belli bir zaman dilimi içinde alınan adım sayısını ifade eder. Sürat koşularında verim üzerinde etkili olan bir faktördür.
Adım uzunluğu: Koşu sırasında bir tam adımda gidilen mesafedir. Sürat koşularında verimi belirleyen önemli bir faktördür. Adım uzunluğu, adım sıklığı ile birlikte ele alınıp geliştirildiklerinde sürat koşuları verimi olumlu yönde etkiler.
Koşu tekniği(koşu biçimi): Koşu biçimi koşarken belli harekleri vurgulayan doğru koşu biçimi olarak tanımlanmaktadır. İyi geliştirilmiş sürat koşu tekniği, motor sürat özelliklerinin ekonomik kullanımını ve verime dönüşmesini sağlar. Sürat koşuları antrenmanlarında koşu biçimine yönelik uygulamalara yeterince yer verilmelidir.
Sürat Dayanıklılığı: Sürat dayanıklılığı, süratte devamlılık olarak da ifade edilmektedir. Ulaşılan maksimal hızdaki sportif bir işi belirli bir süre devam ettirebilme yeteneği olarak tanımlanır. Kısa mesafe koşularından 200,300,400 m. gibi koşular süratin devamlılığı ile yapılan koşulardır. Bu koşularda istenilen verime ulaşmak, sürat dayanıklılığının gelişmişlik düzeyi ile yakından ilgilidir.
Reaksiyon Zamanı: Reaksiyon; herhangi bir uyarana karşı duyulan tepki olarak tanımlanır. Bu tepki koşularda akustik(tabanca sesi) bir uyarana karşı gerçekleştirilir. Reaksiyon zamanı sürat verimi üzerinde etkili olan bir koşu sürati bileşenidir. Genetik faktörlerin belirlediği bir özellik olmasına rağmen çok tekrarlı reaksiyon çalışmaları ve iyi bir ısınma ile az da olsa geliştirilebilmektedir.
İvmelenme: İvme, hareket etkisinin tanımlanmış bir zaman kesitindeki değişimidir. İvmelenme yeteneği sürat koşularında performansı belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Sprinterlar çıkıştan ilk 40m'ye kadar maksimal hızlarına ulaşmak için yoğun bir çaba içine girerler. Bu çabayı ivmelenme olarak ifade edebiliriz. Maksimal sürate bu çaba sonunda ulaşılır. Sporcunun bu metreler arasındaki çabası, yani ivmelenme yeteneği verim üzerinde önemli bir göstergedir.
Sürate özgü kuvvet türleri ile eklem oynaklığı, anaerobik kapasite de ivmelenme ve koşu verimi üzerinde, verimi belirleyen önemli bir koşu bileşeni olarak karşımıza çıkar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder