1 Ocak 2013 Salı

Dinlenme Anında Yapılan Egzersizin Laktik Asidin Atılma Süresine Etkileri

    "Oturarak dinlenme" terimi dinlenme anında deneklerin tümünün oturarak istirahat etmesidir. Ağır ve maksimum eforun kullanıldığı antrenmanlardan sonra, oturmaktansa hafif egzersizler yapmanın kanda ve kandaki laktik asidin atılmasını hızlandırdığı belirlenmiştir.

    Bu dinlenme şekli için "aktif dinlenme" terimi kullanılmıştır. "Aktif dinlenme" ile laktik asidin atılma zamanı arasındakı bağlantı için yapılan deneylerde denekler 3 gün süreyle birer mil koşmuşlardır. Üç farklı dinlenme biçimi uygulanmıştır.
  1. Dinlenme (pasif)
  2. Atletlerin hızını kendilerinin belirlediği bir hafif koşu (jogging)
  3. Daha çok atletlerin yaptığı türde küçük deparlar
    Her iki aktif dinlenme anında atılan laktik asit miktarında büyük artış görülmüştür. Bu arada, joggingle yapılan dinlenme anında atılan laktik asidin en üst seviyede olduğu belirlenmiştir. Bu bilgilere dayanarak,  sporculara dinlenme anında yanarak, sporculara dinlenme anında aralıklarla kısa süren yüklemeler yapmaktansa uzun süren hafif çalışmalar yapmalarını örgütlemek daha akıllıca olacaktır.  Laktik asidin atılma düzeyini maksimuma çıkarmak için dinlenme anında ne kadar egzersiz yapılmalıdır? Egzersiz yoğunluğu üç ayrı birimle ifade edilmiştir.

  1. Egzersiz anında tüketilen oksijen (V02) miktarı, deneğin maksimum aerobik kapasite yüzdesi (%VO2 max) olarak
  2. Egzersiz anında birim zamanda (1 dk) 1 kg vücut  başına tüketilen oksijen mililitre olarak, (ml/kg-dk
  3. Egzersiz süresince birim zamanda tüketilen oksijen litre (L/dk) olarak
    Kandaki laktik asidin maksimum düzeyde atılması, egzersiz yorgunluğunun %30 ile %45 VO2 max olarak kaydedildiği anda gerçekleştirilmiştir. Bu 1,0 ile 1,5 l/dk veya 15 ile 20 ml/kg-dk arasında bir oksijen tüketimini ifade eder. Ancak bu bütün değerlerin bisiklet ergometresinde sporla profesyonel olarak uğraşmayan denekler üzerinde uygulanan "aktif dinlenme" çalışmaları sonunda elde edildiği unutulmamalıdır. Koşarak veya yürüyerek aktif dinlenme yapan profesyonel sporcularda maksimum laktik asit atılması %50 ile %65 VO2 max arasındaki yoğunluklarda gerçekleşmiştir.Bu ayrımın nedeni, aslanda deneklerin faal sporcu olup olmamaları değildir. Neden değişik tip egzersiz uygulanmış olmasıdır. Diğer bir deyişle, antrenman düzeyi ne kadar yüksekse, maksimum laktik atılması için gerekli aktif dinlenme yoğunluğuda o kadar yüksektir. 

    Bir araştırmacı, aktif dinlenme yoğunluğunun ilk birkaç dakika için %70 VO2 max, daha sonraki süre için de %74 VO2 max olması gerektiğini savunmuştur. Profesyonel bir orta mesafe koşucusu bir yarış sonrasında bir kaç dakikalık bir depardan sonra uzun bir süre yavaş tempoda soğurken farkında olmadan bu prosedürü uygulamış olur.